高等代数 | 矩阵 | 等价标准型与矩阵分解 | 秩与方程组

矩阵

等价标准型与矩阵分解

(南昌大学,2022)设 {m \times n} 矩阵 {A} 的秩为 {r},证明: 存在列满秩矩阵 {P} 与行满秩矩阵 {Q},使得 {A=P Q}.

proof

由于 {A} 的秩为 {r},所以存在 {m} 阶可逆矩阵 {P_{1}}{n} 阶可逆矩阵 {Q_{1}},使得
{ A=P_{1}\left(\begin{array}{cc} E_{r} & O \\ O & O \end{array}\right) Q_{1}=P_{1}\left(\begin{array}{c} E_{r} \\ O \end{array}\right)\left(\begin{array}{ll} E_{r} & O \end{array}\right) Q_{1} }

{ P=P_{1}\left(\begin{array}{c} E_{r} \\ O \end{array}\right),Q=\left(\begin{array}{ll} E_{r} & O \end{array}\right) Q_{1} . }
显然 {P} 是列满秩矩阵,{Q} 是行满秩矩阵,且 {A=P Q}.

(东北大学,2022)设 {A}{n \times n} 矩阵,令 {S(A)=\left\{B \in P^{n \times n} | A B A=O\right\}},其中 {O}{n \times n} 零矩阵,证明:

  1. {S(A)}{P^{n \times n}} 的子空间;
  2. 如果矩阵 {A} 的秩为 {r},则 {S(A)} 的维数等于 {n^{2}-r^{2}}.

proof

  1. 对任意的 {B,C \in S(A)}{k \in P},由 {A B A=A C A=O} 可得
    { A(k B+C) A=k A B A+A C A=O . }
    {k B+C \in S(A)},所以 {S(A)}{P^{n \times n}} 的子空间.
  2. 由于 {r(A)=r},所以存在 {n} 阶可逆矩阵 {Q}{T},使得 {A=Q\left(\begin{array}{cc}E_{r} O \\ O O\end{array}\right) T},那么对任意 {B \in S(A)},有
    { A B A=Q\left(\begin{array}{cc} E_{r}&O \\ O&O \end{array}\right) T B Q\left(\begin{array}{cc} E_{r}&O \\ O&O \end{array}\right) T=O }
    现在记 {T B Q=\left(\begin{array}{ll}B_{1}&B_{2} \\ B_{3}&B_{4}\end{array}\right)},其中 {B_{1}}{r} 阶方阵,则上式等价于
    { \left(\begin{array}{cc} E_{r}&O \\ O&O \end{array}\right)\left(\begin{array}{ll} B_{1}&B_{2} \\ B_{3}&B_{4} \end{array}\right)\left(\begin{array}{cc} E_{r}&O \\ O&O \end{array}\right)=\left(\begin{array}{cc} B_{1}&O \\ O&O \end{array}\right)=O . }
    这又等价于 {B_{1}=O},即 {B \in S(A)} 等价于
    { B=T^{-1}\left(\begin{array}{cc} O&B_{2} \\ B_{3}&B_{4} \end{array}\right) Q^{-1} . }
    其中 {B_{2},B_{3},B_{4}} 分别为任意的 r \times(n-r),(n-r) \times r,(n-r) \times (n-r) 矩阵,共计 {n^{2}-r^{2}} 个自由末知量,所以 {S(A)} 的维数为 {n^{2}-r^{2}}.

(哈尔滨工程大学,2022)设 {V}{n} 维线性空间,{T_{1}}{V} 上的线性变换,证明: 存在 {V} 上的 线性变换 {T_{2}}{T_{3}},使得 {T_{1}=T_{2} T_{3}},其中 {T_{2}^{2}=T_{2}}{T_{3}} 可逆.

proof

任取 {\alpha_{1},\alpha_{2},\cdots,\alpha_{n}}{V} 的一组基,设 {T_{1}} 在此基下的矩阵为 {A},且 {r(A)=r},则存在 {n} 阶可逆矩 阵 {P,Q},使得
{ A=P\left(\begin{array}{cc} E_{r}&O \\ O&O \end{array}\right) Q=P\left(\begin{array}{cc} E_{r}&O \\ O&O \end{array}\right) P^{-1} P Q . }
现在记
{ B=P\left(\begin{array}{cc} E_{r}&O \\ O&O \end{array}\right) P^{-1},C=P Q . }
显然 {A=BC},其中 {B^{2}=B}{C} 可逆,所以取线性变换 {T_{2},T_{3}},使得它们在 {\alpha_{1},\alpha_{2},\cdots,\alpha_{n}} 下的矩阵分别为 {B,C},则有 {T_{1}=T_{2} T_{3}},其中 {T_{2}^{2}=T_{2}}{T_{3}} 可逆.

(吉林大学,2022)设 {V} 是数域 {\Omega}{n} 阶矩阵在加法与数量乘法下构成的向量空间,{A,B \in V},记T=\{X \in V | A X B=O\} .

  1. 证明: {T}{V} 的子空间;
  2. 若秩 {(A)=}{(B)=1},求 {\operatorname{dim} T}.

proof

  1. 任取 {X,Y \in T},则 {A X B=A Y B=O},那么对任意的 {k \in \Omega},有
    { A(k X+Y) B=k A X B+A Y B=O . }
    这说明 {k X+Y \in T},于是 {T}{V} 的子空间.
  2. 由于秩 {(A)=}{(B)=1},所以存在 {n} 阶可逆矩阵 {P_{1},Q_{1},P_{2},Q_{2}},使得
    { A=P_{1}\left(\begin{array}{cc} 1&\\ &O \end{array}\right) Q_{1},B=P_{2}\left(\begin{array}{cc} 1&\\ &O \end{array}\right) Q_{2} . }
    于是对任意的 {X \in T},根据 {A X B=O} 可得
    { P_{1}\left(\begin{array}{ll} 1&\\ &O \end{array}\right) Q_{1} X P_{2}\left(\begin{array}{ll} 1&\\ &O \end{array}\right) Q_{2}=O . }
    现在记 {Q_{1} X P_{2}=\left(\begin{array}{ll}X_{1}&X_{2} \\ X_{3}&X_{4}\end{array}\right)},其中 {X_{1}} 为 1 阶矩阵,则上式等价于
    { \left(\begin{array}{ll} 1&\\ &O \end{array}\right)\left(\begin{array}{ll} X_{1}&X_{2} \\ X_{3}&X_{4} \end{array}\right)\left(\begin{array}{cc} 1&\\ &O \end{array}\right)=\left(\begin{array}{cc} X_{1}&O \\ O&O \end{array}\right)=O . }
    {X_{1}=0},也就是说 {X \in T} 等价于
    { X=Q_{1}^{-1}\left(\begin{array}{cc} 0&X_{2} \\ X_{3}&X_{4} \end{array}\right) P_{2}^{-1} . }
    其中 {X_{2},X_{3},X_{4}} 分别为任意的 1 \times(n-1),(n-1) \times 1,(n-1) \times(n-1) 矩阵,这共有 {n^{2}-1} 个自由末知量,所以 {\operatorname{dim} T=n^{2}-1}.

note

如果一个题目什么都没已知或只已知了矩阵的秩,那么要想到矩阵的等价标准型.

(华东师范大学2020年第六题)设 {A,B \in M_{n}(\mathbb{C})},令 {L(A,B)=\left\{X \in M_{n}(\mathbb{C}) | A X B=O\right\}}

  1. 验证 {L(A,B)}{M_{n}(\mathbb{C})} 的线性子空间.
  2. {r(A)=r,r(B)=s},求 {\operatorname{dim} L(A,B)} (用 {n,r,s} 表示).

proof

  1. 对任意的 {X,Y \in L(A,B)}{k,l \in \mathbb{C}},则有
    { A X B=A Y B=O . }
    从而
    { A(k X+l Y) B=k A X B+l A Y B=O . }
    {k X+l Y \in L(A,B)},这说明 {L(A,B)}{M_{n}(\mathbb{C})} 的线性子空间.

  2. 由于 {r(A)=r,r(B)=s},所以存在复数域上的可逆矩阵 {P,Q,\widetilde{P},\widetilde{Q}},使得
    { A=P\left(\begin{array}{cc} E_{r}&O \\ O&O \end{array}\right) Q,B=\widetilde{P}\left(\begin{array}{cc} E_{s}&O \\ O&O \end{array}\right) \widetilde{Q} }
    那么 {X \in L(A,B)} 就等价于
    { A X B=P\left(\begin{array}{cc} E_{r}&O \\ O&O \end{array}\right) Q X \widetilde{P}\left(\begin{array}{cc} E_{s}&O \\ O&O \end{array}\right) \widetilde{Q}=O . }
    这等价于
    \left(\begin{array}{cc} E_{r}&O \\ O&O \end{array}\right) Q X \widetilde{P}\left(\begin{array}{cc} E_{s}&O \\ O&O \end{array}\right)=O \quad (1)
    现在作分块
    { Q X \widetilde{P}=\left(\begin{array}{ll} X_{11}&X_{12} \\ X_{21}&X_{22} \end{array}\right). }

    其中 X_{11},X_{12},X_{21},X_{22} 分别为 r \times s,r \times(n-s),(n-r) \times s,(n-r) \times(n-s) 矩阵,则(1)式就等价于
    { \left(\begin{array}{cc} E_{r}&O \\ O&O \end{array}\right)\left(\begin{array}{ll} X_{11}&X_{12} \\ X_{21}&X_{22} \end{array}\right)\left(\begin{array}{cc} E_{s}&O \\ O&O \end{array}\right)=\left(\begin{array}{cc} X_{11}&O \\ O&O \end{array}\right)=O . }
    于是 {X_{11}=O},即 {Q X \widetilde{P}=\left(\begin{array}{cc}O&X_{12} \\ X_{21}&X_{22}\end{array}\right)}.

    综上可知,{X \in L(A,B)} 的充要条件是
    { X=Q^{-1}\left(\begin{array}{cc} O&X_{12} \\ X_{21}&X_{22} \end{array}\right) \widetilde{P}^{-1} . }
    其中 {X_{12},X_{21},X_{22}} 分别为任意的 r \times(n-s),(n-r) \times s,(n-r) \times(n-s) 矩阵,于是
    { \operatorname{dim} L(A,B)=r(n-s)+(n-r) s+(n-r)(n-s)=n^{2}-r s . }

秩与方程组

(山东大学,2022;武汉大学,2022)设 {A}{m \times n} 矩阵,{B}{n} 阶方阵,且 {r(A)=n}.证明:

  1. {A B=O},则 {B=O};
  2. {A B=A},则 {B=E}.

proof

  1. {B=\left(\beta_{1},\beta_{2},\cdots,\beta_{n}\right)},那么根据
    { A B=\left(A \beta_{1},A \beta_{2},\cdots,A \beta_{n}\right)=O }
    可知 {A \beta_{i}=0(i=1,2,\cdots,n)},即 {\beta_{i}(i=1,2,\cdots,n)} 均为方程组 {A X=0} 的解,而 {r(A)=n} 说明方程组 {A X=0} 只 有零解,所以 {\beta_{i}=0(i=1,2,\cdots,n)},即 {B=O}.
  2. 由于 {A B=A},所以 {A B-A=A(B-E)=O},由 (1) 可得 {B-E=O},即 {B=E}.

(武汉大学,2022)已知 {A,B}{n} 阶方阵,且 {r(B)=r(A B)},求证: 对任意的 {n} 阶方阵 {C},有r(BC)=r(A BC) .

proof

考虑方程组 {B X=0}{A B X=0},明显前者的解均为后者的解,而 {r(B)=r(A B)} 说明两个线性方程组基础 解系所含向量个数相同,所以方程组 {B X=0} 的基础解系也是 {A B X=0} 的基础解系,即两个方程组同解.那么对任意{n} 阶矩阵 {C},若列向量 {X_{0}} 满足 {BC X_{0}=0},显然有 {A BC X_{0}=0},反之,若 {X_{0}} 满足 {A BC X_{0}=A B\left(C X_{0}\right)=0},则 {C X_{0}} 为方程组 {A B X=0} 的解,进而也是 {B X=0} 的解,于是 {B\left(C X_{0}\right)=BC X_{0}=0},这说明方程组 {BC X=0}{A BC X=0} 也同解,进而它们基础解系所含向量个数相同,所以 {r(BC)=r(A BC)}.

(郑州大学,2022)设 {n} 级方阵 {A,B} 满足 {A B=A+k B},其中 {k} 是非零常数.证明:

  1. {A B=B A};
  2. {r(A)+r(B) \geqslant r(A+B)+r(A B)}.

proof

  1. {A B=A+k B} 可知 {\left(\frac{1}{k} A-E\right)(B-E)=E},这说明 {\frac{1}{k} A-E}{B-E} 互为逆,进而
    { (B-E)\left(\frac{1}{k} A-E\right)=E . }
    化简可得 {B A=A+k B},所以 {A B=B A}.
  2. 设方程组 {A X=0}{B X=0} 的解空间分别是 {V_{1},V_{2}},方程组 {A B X=B A X=0}{(A+B) X=0} 的解空间分别 为 {W_{1},W_{2}},明显 {V_{1} \cap V_{2} \subseteq W_{2}},另外由 {V_{1} \subseteq W_{1},V_{2} \subseteq W_{1}} 可知 {V_{1}+V_{2} \subseteq W_{1}},那么由维数公式可知
    { \operatorname{dim} V_{1}+\operatorname{dim} V_{2}=\operatorname{dim}\left(V_{1}+V_{2}\right)+\operatorname{dim}\left(V_{1} \cap V_{2}\right) \leqslant \operatorname{dim} W_{1}+\operatorname{dim} W_{2} . }

    { (n-r(A))+(n-r(B)) \leqslant(n-r(A B))+(n-r(A+B)) . }
    化简得 {r(A)+r(B) \geqslant r(A+B)+r(A B)}.

(华中师范大学,2022)已知矩阵 {A=\left(\begin{array}{ccc}2&1&-1 \\ 1&-1&1 \\ 4&5&-5\end{array}\right)}.

  1. 求一个秩为 1 的 3 阶方阵 {C},使得 {A C} 为零矩阵;
  2. 证明: 不存在秩为 2 的 3 阶方阵 {C},使得 {A C} 为零矩阵.

proof

  1. 首先将 {A} 进行初等行变换化为阶梯形,有
    { A \rightarrow\left(\begin{array}{ccc} 1&-1&1 \\ 2&1&-1 \\ 4&5&-5 \end{array}\right) \rightarrow\left(\begin{array}{ccc} 1&-1&1 \\ 0&3&-3 \\ 0&9&-9 \end{array}\right) \rightarrow\left(\begin{array}{ccc} 1&0&0 \\ 0&1&-1 \\ 0&0&0 \end{array}\right) }
    由此可知 {\alpha=(0,1,1)^{\prime}} 为齐次线性方程组 {A X=0} 的基础解系,现在取
    { C=(\alpha,0,0)=\left(\begin{array}{ccc} 0&0&0 \\ 1&0&0 \\ 1&0&0 \end{array}\right) . }
    显然 {C} 是秩为 1 的 3 阶方阵,同时 {A C=(A \alpha,0,0)=(0,0,0)} 为零矩阵.
  2. 若 3 阶方阵 {C=\left(\alpha_{1},\alpha_{2},\alpha_{3}\right)} 满足 {A C=\left(A \alpha_{1},A \alpha_{2},A \alpha_{3}\right)=O},则 {A \alpha_{1}=A \alpha_{2}=A \alpha_{3}=0},说明 {\alpha_{1},\alpha_{2},\alpha_{3}} 都是方程组 {A X=0} 的解,进而它们均可以由 {A X=0} 的基础解系 {\alpha} 线性表出,所以向量组 {\alpha_{1},\alpha_{2},\alpha_{3}} 的秩小于等于 1 ,即 {r(C) \leqslant 1}.于是不存在秩为 2 的 3 阶方阵 {C},使得 {A C} 为零矩阵.

(中国石油大学(华东),2022)已知 {A}{n} 阶实矩阵,证明: {r\left(A^{T} A\right)=r(A)=r\left(A A^{T}\right).}

proof

考虑实数域上的线性方程组 {A X=0}{A^{T} A X=0} :

一方面,若 {A X=0},显然有 {A^{T} A X=0}.

另一方面,若 {A^{T} A X=0},则 {X^{T} A^{T} A X=0},即 {(A X)^{T}(A X)=0},而 {A X} 是一个实 {n} 维列向量,所以 {A X=0}.于是 {A X=0}{A^{T} A X=0} 同解,它们基础解系所含向量个数相同,即 {n-r(A)=n-r\left(A^{T} A\right)},化简得
{ r\left(A^{T} A\right)=r(A) . }
进而 {r\left(A A^{T}\right)=r\left(\left(A^{T}\right)^{T}\left(A^{T}\right)\right)=r\left(A^{T}\right)=r(A)}于是
{ r\left(A^{T} A\right)=r(A)=r\left(A A^{T}\right) . }

(首都师范大学,2022)求证: 对任意 {n} 阶矩阵 {A},必存在 {k \leqslant n},使得{r\left(A^{k}\right)=r\left(A^{k+1}\right)=r\left(A^{k+2}\right)=\cdots .}

proof
{A} 可逆时,取 {k=1},即有
{ r(A)=r\left(A^{2}\right)=r\left(A^{3}\right)=\cdots . }
{A} 不可逆时,有
{ n-1 \geqslant r(A) \geqslant r\left(A^{2}\right) \geqslant \cdots \geqslant r\left(A^{n}\right) \geqslant r\left(A^{n+1}\right) \geqslant 0 . }
所以必存在正整数 {k(1 \leqslant k \leqslant n)} 使得 {r\left(A^{k}\right)=r\left(A^{k+1}\right)},于是方程组 {A^{k} X=0}{A^{k+1} X=0} 基础解系所含 向量个数相同,而明显 {A^{k} X=0} 的解均为 {A^{k+1} X=0} 的解,于是这两个方程组同解.进而若
{ A^{k+2} X=A^{k+1}(A X)=0 . }
则有
{ A^{k}(A X)=A^{k+1} X=0 . }
而当 {A^{k+1} X=0} 时,显然有 {A^{k+2} X=0},这说明方程组 {A^{k+1} X=0}{A^{k+2} X=0} 依旧同解,于是它们基础 解系所含向量个数相同,那么 {r\left(A^{k+1}\right)=r\left(A^{k+2}\right)}.以此类推可知
{ r\left(A^{k}\right)=r\left(A^{k+1}\right)=r\left(A^{k+2}\right)=\cdots . }

©著作权归作者所有,转载或内容合作请联系作者
【社区内容提示】社区部分内容疑似由AI辅助生成,浏览时请结合常识与多方信息审慎甄别。
平台声明:文章内容(如有图片或视频亦包括在内)由作者上传并发布,文章内容仅代表作者本人观点,简书系信息发布平台,仅提供信息存储服务。

相关阅读更多精彩内容

友情链接更多精彩内容